Amiga : A501 geheugen corrosie schoonmaken en batterij vervangen

Inleiding Commodore A501 Memory Expansion

Iedereen die de Amiga kent uit de gloriedagen kent vast ook de (later in fameuze) A501 Memory Expansion Unit.
Een mooi ingeblikt stukje vernuft , met geheugen chips, een clock circuit en een tijdbom , oftewel een Varta batterij.
Indien je je Amiga braaf hebt gestald op zolder of ergens in een kast doet de tijd de rest, de batterij gaat lekken en kruipt via de contacten zelfs de amiga in als je veel pech hebt.
Ondertussen alles corroderend en wegvretend wat het onderweg tegenkomt.
Ik heb jaren geleden de A501 al geopend en de batterij verwijderd, toch zal ik hier nog even beknopt beschrijven hoe de A501 te openen en schoon te maken.

Als je de A501 voor je hebt liggen en je draait deze ondersteboven dan zie je 3 punten waar de blikken huls is gesoldeerd.
Voor het desolderen heb je een wat stevigere soldeerbout nodig omdat het nogal een stuk moet verwarmen.
Verder is een desoldeerpomp ook handig, of anders desoldeer draad, dit alles om zoveel mogelijk soldeertin te verwijderen alvorens we het deksel los gaan halen.
Als je de soldeertin hebt verwijderd, en het deksel komt niet los verhit dan punt voor punt terwijl je in die hoek het blik van elkaar duwt.
Eenmaal los kun je na een paar seconden het blik loslaten en naar het volgende punt gaan om dat op dezelfde manier los te krijgen, als je ze alle 3 los hebt kun je de 2 delen los van elkaar halen.

Als je de 2 delen los hebt van elkaar , let dan goed op de protective shield, deze is om ervoor te zorgen dat de onderkant van de print geen contact maakt tegen het onderste blikken shield , VERGEET DEZE DUS NIET !

Bekijk de batterij en ben voorzichtig met het loshalen , omdat de substantie die uit de batterij is gelekt niet goed is voor mens en dier, en als zover bent dat je de batterij gaat loshalen bedenk dat de print heeft geleden van het zuur. Ik persoonlijk knip altijd de pootjes af, zodat ik simpel en duidelijk de pootjes los kan solderen zonder al te veel kracht en verhitting hoef te werken.

Als je geluk hebt en de amiga op de juiste manier gestald hebt, blijft het bij de A501 zelf die aangetast wordt.
De schade loopt van groen uitgeslagen batterij pinnetjes tot aan gaten die in het PCB zijn gerot.
Als je de foto hiernaast kijkt zie je dat bij deze de schade op het eerste oog mee lijkt te vallen , maar realiseer je dat het een proces is wat niet zomaar stopt.
Wat moet je doen om het proces te stoppen (keren is helaas niet mogelijk) , maak de plekken (en ruim er omheen) goed schoon met azijn (ik las ook ergens citroenzuur)
Echt flink schrobben, en als het pcb ontdaan is van zoveel mogelijk corrosie , maak dan de plek goed schoon met Alcohol of Spiritus.

Als je meet apparatuur hebt kun je meten of de printsporen van je A501 die in het schade gebied liggen nog intact zijn, en eventueel met een schema erbij het gebied eromheen ook testen.
Als je geen problemen hebt ondervonden is het tijd om het clock circuit opnieuw te gaan voorzien van spanning.
Ditmaal niet door een dergelijke accu, maar door een relatief veilige oplossing op basis van een CR2032.
De CR2032 is 3.0 V, de orginele Varta batterij was 3.6 V , de werkspanning van de clockchip ligt tussen 2 en 7 volt, en dus de CR2032 is ruim voldoende om het circuit probleemloos te laten draaien.

Deze vervangende CR2032 batterij module heeft een extra schakeling aan boord, aangezien het geen oplaadbare batterij is maar een normale batterij en dus niet bijgeladen mag worden door de Amiga.
De levensduur van een CR2032 is volgens ervaringen 1-2 jaar afhankelijk van de gebruikte schakeling.Dat betekent dus dat de batterij elke 1-2 jaar vervangen dient te worden, het is dus niet echt verstandig de A501 terug dicht te solderen aangezien je dan steeds weer alles los moet solderen alvorens je de batterij met een simpele klik kunt vervangen.

Als je de batterijhouder op zijn plek hebt gesoldeerd is het verstandig de geheugenuitbreiding niet direct weer in elkaar te zetten.
Je kunt probleemloos de geheugenuitbreiding eerste testen zonder het blik er omheen, en zo zekerheid hebben dat de herstel operatie is geslaagd.
de geheugenuitbreiding zal indien herkend, het extra geheugen melden en als er een clock gedetecteerd wordt zal ook dat gemeld worden.

De datum die gemeld wordt is incorrect en moet worden bijgesteld naar de huidige datum en tijd :
Open een Shell, tik in date <en dan de datum in DD-MMM-YY formaat >, in dit geval dus : Date 07-jan-21
Zet daarna de tijd goed door het volgende commando te geven : Date HH:MM:SS , in dit geval dus Date 01:08
Je hoeft de seconden niet te vermelden, maar het mag wel , je kunt het commando ook combineren, maar dat moge duidelijk zijn.
De datum en tijd worden weggeschreven door het commando Setclock Save , als dat gedaan is en je krijgt geen foutmelding, en de tijd en datum worden ook na een paar minuten uitzetten bijgehouden dan is de operatie A501 geslaagd.

Ik heb gekozen de 3 lipjes die het blik op zijn plek houden niet opnieuw vast te solderen maar gewoon om te buigen.
Op die manier hoef je ze alleen recht te buigen en kun je de geheugenuitbreiding loshalen.
Overigens zijn er veel mensen die het blik niet eens meer terug plaatsen, de A501 werkt prima zonder het blikken huisje waar deze in zat.